Buysesmolen

Van harte welkom op de Buysesmolen in Sint-Antelinks, Herzele

Men neemt aan dat hier al in de 13de eeuw een windmolen stond. Een herbouw vond plaats in de 15de eeuw. De molen behoorde lange tijd toe aan de Norbertijnerabdij te Ninove. De oudste vermelding van een molenaar, nl. Cornelius de Ranc, dateert uit 1427.

Tijdens de Franse bezetting kocht een zekere De Geest uit Aalst, via een stroman Odeyn uit Gent, de molen en de aanpalende gronden. In 1839 werd de familie Buyse er de eigenaar van. Karel Buyse was in 1934 met z'n 94 jaar de oudste molenaar van ons land.

Uit het proces-verbaal van afpaling van de gemeente Sint-Antelinks uit 1809: "il n'existe qu'un moulin à vent dans la commune, il est occupé par le propriétaire. J'estime en raison de son éloignement des habitations, il ne doit être évalué à 300 fr. Déduction faite d'un tiers pour réparations et entretien, donne un revenu de 200 fs."

De molen werd in 1944 beschermd als monument. In de jaren 1960 werden er restauratieplannen gemaakt. In 1975 werd de molen eigendom van de Belgische Staat. Op 14 juli 1976 (tijdens de hete zomer) viel de molen om langs de vangzijde. Architect Ro Berteloot uit Gent (1946-2011) stelde een dossier samen voor de heropbouw, maar daar bleef het bij. Lange tijd bleef enkel nog het gebint met de staak overeind. Overige molenonderdelen lagen opgeslagen. De molen werd op 29 april 2004 overgedragen door de Belgische Staat aan het Vlaamse Gewest. Datzelfde jaar schonk het Vlaamse Gewest de molen aan de gemeente Herzele, die in zou staan voor de heropbouw. In 2007-2008 werd de molen volledig heropgericht door Molenbouw Thomaes nv uit Beveren-Roeselare. Eerst werd ter plaatse een nieuw gebint opgetrokken, met wederom geklinknagelde kruisplaten. De plaatsing van de nieuwe molenkast op de staak gebeurde onder grote belangstelling op 21 oktober 2008; het intrekken van de geklinknagelde roeden volgde reeds een dag later.

Het gemeentebestuur van Herzele heeft enkele vrijwillige molenaars aangesteld die de Buysesmolen bemalen: Peter Vandenbrande, Els Van Caelenberg (molengids), Kurt De Pelseneer, Alain Goublomme, André De Temmerman en Luc Hoorens. Op 15 augustus 2009 werd de molen feestelijk ingehuldigd.